Wie de hittegolf in Nederland ontvluchten wil, moet wel op vakantie naar het buitenland gaan. Natuurlijk kun je ook verkoeling vinden aan de Noordzeekust of op de Waddeneilanden. Maar in het buitenland kun je het figuurlijk hogerop zoeken – richting Scandinavië en Schotland; of letterlijk hogerop – de heuvels van de Ardennen, de Vogezen en de Harz in of de hoge bergen van de Alpen en de Pyreneeën in. En het moet al raar lopen, of daar ontmoet je ook medechristenen.

Omdat er in de zomertijd altijd een beetje minder nieuws is, besteden kranten ook aandacht aan de kleinere dingen die het leven leuk of ingewikkeld maken. En dus komt in het Nederlands Dagblad elk jaar de diskussie weer naar boven: bezoek je als christen op je vakantie-adres Nederlandstalige kerkdiensten of ga je naar de plaatselijke kerk om daar je internationale broeders en zusters te ontmoeten?

It depends. Voor wie dit niet begrijpt: Het hangt er van af. Dat is meteen de belangrijkste reden waarom er voor beiden wat valt te zeggen.

Bezoek de plaatselijke kerk

Persoonlijk heeft het mijn voorkeur om in het buitenland de lokale kerk op te zoeken. In Nederland zijn we tot op de dag van vandaag door de HERE God gezegend met een groot aantal christenen en dus ook veel en vaak grote plaatselijke kerken. In bijna heel Europa is dat vaak anders. Daar komen christenen op zondag bij elkaar in kleine gemeentes. Die stellen het erg op prijs stellen dat medechristenen op vakantie zondags hun kerkdienst bezoeken. Het valt ze ook op dat het bijna altijd Nederlanders zijn die dat doen trouwens. Het geeft hen het gevoel dat ze niet de enigen zijn die hun vertrouwen op God en Jezus Christus stellen, maar dat ze deel uit maken van de kerk van alle tijden en plaatsen. Omgekeerd is het (voor mij tenminste) erg bemoedigend om te ervaren dat de Heilige Geest op heel veel plaatsen en manieren mensen tot geloof in Jezus Christus brengt. En dan maakt het eigenlijk niet zoveel uit of je van zo’n buitenlands-talige kerkdienst alles verstaat en begrijpt. Er is voldoende herkenning, vooral als het een bijbelgetrouwe gemeente is, omdat we samen Jezus als Heer belijden. Op internet kun je heel gemakkelijk een lokale kerk in de buurt vinden. Vaak is het niet eens zo heel ver rijden vanaf je vakantiebestemming.

Mijn lijstje van plaatselijke kerken die ik de afgelopen 10 jaar in het buitenland bezocht:

Duitsland: in Bad-Salzuflen gingen tijdens onze vakanties in het Weserbergland (vlakbij de bekende stad Hameln) regelmatig naar de kleine Bekennende Evangelische Kirche (geen website, adres: Salzuflerstraße 37, 32108 Bad Salzuflen-Wüsten, kerkdienst om 10:00 uur). Deze gemeente onderhoudt contacten met andere Bekennende Evangelische Gemeinden, zoals in Osnabrück, Hannover en Duisburg.

In Gedern (deelstaat Hessen, tussen Frankfurt en Fulda) bezochten we de Evangelisch-Freikirchliche Gemeinde, een baptistengemeente die daar al sinds 1856 bestaat (www.efg-gedern-limeshain.de) en die samen met 800 andere gemeentes is aangesloten bij de BEFG (www.baptisten.de)

In Hamburg bestaat sinds 1947 ‘Die Arche’, van oorsprong een evangelische baptistengemeente, die sinds 2008 zichzelf nadrukkelijk ‘Evangelisch-Reformierte Freikirche’ noemt en dat ook uitvoerig uitlegt (https://www.arche-gemeinde.de/ueber-uns/warum-reformiert/).

Engeland: in Helston (Cornwall) bezochten we de Helston Baptist Church (www.helstonbaptist.org.uk). Deze kleine gemeente is aangesloten bij de Fellowship of Independent Evangelical Churches (www.fiec.org.uk).

Frankrijk: in Lannion (Bretagne) bezochten we de plaatselijke Eglise Protestante Evangélique (www.eglise-lannion.fr). Alle meer dan 50 EPE-gemeentes zijn te vinden op www.france-mission.org.

Ierland: in Galway bezochten we de Covenant Christian Fellowship (www.galway.rpc.org). Deze kleine gemeente is de meest zuidelijke van bijna 40 Reformed Presbyterian Churches die allemaal te vinden zijn op www.rpc.org.

Oostenrijk: drie kleine gereformeerde kerken vind je je Rankweil (Vorarlberg), Neuhofen an der Krems (Oberösterreich, vlak bij Linz) en in Wenen. Samen met twee gereformeerde kerken in Zwitserland vormen ze de ERKWB (Evangelisch Reformierte Kirche Westminster Bekenntnis). Zie www.reformiert.at. Deze kerken worden vanuit Nederland ondersteund door de Stichting Steun Reformatie Oostenrijk (www.ssro.nl) en starten in het najaar van 2018 een kerkplantingsproject in Innsbruck (Tirol) en in 2019 in Graz (Steiermark).

Schotland: hier bezochten we vlak bij het meer van Loch Ness de Free Church van Glenurquhart (Drumnadrochit). Deze kleine gemeente is één van de ongeveer 100 kerken die samen The Free Church of Scotland vormen. Het is een presbyteriaans kerkverband (presbyteriaans is de Engelse variant van gereformeerd). Alle kerken zijn te vinden op www.freechurch.org.

Zweden: hier bezochten we in Gislaved (Zuid Zweden, provincie Jönköpings länn) de ‘Gislaved Frikyrkoförsämling’, een vrij traditionele pinkstergemeente (www.gislavedsfrikyrkoforsamling.se).

Zwitserland: in Brig (Wallis) bezochten we de plaatselijke Evangelisch Reformierte Kirche (www.ref-kirche-brig.ch). Deze kerk is aangesloten bij de landelijke Schweizerische Evangelische Kirchenbund (www.kirchenbund.ch) met zo’n 1.000 kerken en iets minder dan 2½ miljoen leden. Het is, zeg maar, de PKN van Zwitserland, maar naar mijn indruk een stuk vrijzinniger.

Bezoek een Nederlandse kerkdienst 

Toch kan ik me goed voorstellen dat er ook veel mensen zijn die op vakantie graag een Nederlandse kerkdienst bezoeken. Want tijdens een kerkdienst gaat het om meer dan alleen maar je buitenlandse broeders en zusters ontmoeten. Je wilt ook graag Gods Woord horen, tot Hem bidden en voor Hem zingen. En als je van de taal van je vakantieland bijna niets begrijpt, wordt dat toch wel heel lastig. Persoonlijk was ik blij dat we die ene keer dat we in Tsjechië op een (christelijke) camping stonden, er op de beide zondagen een Nederlandse kerkdienst gehouden werd. En het jaar dat we in Zweden de plaatselijke kerk bezochten, was het echt wel een dingetje om te begrijpen waar het over ging, vooral omdat de voorganger beide zondagen het vertikte om de Nederlandse gasten in het Engels welkom te heten (‘Ik preek voor de eigen gemeente’, vertelde hij in beter Engels dan ik spreek na afloop). En toen onze dochter vanwege haar studie een half jaar in Barcelona woonde, gingen wij met haar naar de International Church omdat daar Engels de voertaal was.

Een tweede goede reden is, dat je in het buitenland blijkbaar meer de eenheid in het geloof waardeert en dus makkelijker over kerkelijke verschilpunten heenstapt. Daar wordt in de krant en op internet nog wel eens wat zuur op gereageerd, in de trant van: ‘Waarom kunnen christenen in het buitenland wel samen bij elkaar in de kerk zitten en bouwen ze in Nederland meteen weer een muurtje om hun eigen kerkelijke gemeente?’ Maar ik vind dat niet terecht. Er zijn nl. twee opties die ik niet echt geweldig vind: *) overal exclusieve vakantiediensten voor baptisten, vrijgemaakten, gergemmers, evangelischen, bonders, christelijk-gereformeerden, pinkstergelovigen etc. of **) in je eigen tentje/ caravan/ camper/ huisje/ hotelkamer een Nederlandse kerkdienst volgen of een Nederlandse preek lezen. Wanneer je in het buitenland elkaar als Nederlandse mede-christenen ontmoet, kom je er vaak al snel achter dat het geloof in Jezus Christus ons met elkaar verbindt. Natuurlijk zijn er ook onderwerpen waarover we van mening verschillen en die soms best wel belangrijk en dus kerk-scheidend kunnen zijn. Maar dat hoeft toch niet te verhinderen dat we elkaar als christen de hand kunnen reiken? Dat gebeurt zelfs in Nederland op veel terreinen niet. Dus als je dan samen in dezelfde regio ergens in het buitenland op vakantie bent, waarom zou je dan niet samen in een kerkdienst op zondag bij elkaar komen om Gods Woord te horen en je geloof te belijden? Ik denk zelfs, dat dat een positief effect heeft op het groeien naar nog meer kerkelijke eenheid in Nederland. Je kunt beter het goede van wat er in het buitenland wel mogelijk is benadrukken (het glas is halfvol) dan voortdurend aangeven hoe jammer en beschamend het is dat we in Nederland op zondag nog steeds niet samen in één kerk kunnen en willen zitten (het glas halfleeg).

Van harte aanbevolen!

Er zijn een paar sites die aangeven waar je binnen Europa een Nederlandse kerkdienst kunt bezoeken. De beste vind ik www.kerkdiensten-buitenland.nl, omdat die ook de kerktijden van de eigen, plaatselijke kerk vermeldt. Zoals van de vijf kerken van de ERKWB in Oostenrijk en Zwitserland.

Maar misschien is het wel net zo bemoedigend om (ook) ’s morgens om 10:00 uur de Duitstalige dienst te bezoeken. Al was het alleen maar om mee te maken hoe fijn het is om onder begeleiding van twee ervaren accordeonisten tot eer van God te zingen – ‘Samen in de naam van Jezus heffen wij een loflied aan!’ En ook om de  Oostenrijkse broeders en zusters te ontmoeten natuurlijk – ‘Want de Geest spreekt alle talen en doet ons elkaar verstaan!’