Verwende pensionado’s in het Lagerhuis

Kom er maar eens tussen in de discussies in het Lagerhuis! Op het laatste moment vroeg DWDD mij als ‘orthodox christen’ of ik één van de 20 debaters wou worden. Nou, vooruit dan maar.  Al was het alleen maar om te laten horen dat een orthodox-christelijke dominee geen zwartrok is, maar best een redelijk geluid kan laten horen. Maar daar krijg je dus niet altijd de tijd voor. Dus hier volgen nog een keer de stellingen en wat ik nog meer had willen zeggen als 19 anderen wat langer stil waren gebleven :-).

Op vrijdag 17 februari was de live-voorstelling van het 20-koppig panel in DWDD. Dit zijn we: https://twitter.com/dwdd/status/833631442026512384. Er was ook een stelling:

0. Straatintimidatie moet verboden worden

Dit was n.a.v. het verbaal lastig vallen van vrouwen door middel van sissen, belediging en bedreiging. Wat mij betreft een goede zaak, ook al is het moeilijk te handhaven. Maar dan nog gaat van strafbaarstelling een positief signaal uit. Volgens sommigen moeten vooral vrouwen weerbaarder gemaakt worden. Dat vind ik ook, maar voor je het weet krijgen vrouwen de schuld dat ze te weinig weerbaar zijn. Overigens zou de overheid wel meer dingen strafbaar mogen stellen, zoals vrouwonvriendelijke reklame. En ook meer dingen moeten handhaven, zoals het verbod op het roken van joints en het drinken van alcohol op straat.

Op maandag 20 februari was de eerste echte Lagerhuis-avond met als gasten Lodewijk Asscher van de PvdA en Henk Krol van 50Plus. Asscher was een zeer beleefde gesprekspartner en Henk Krol een zeer ongenuanceerde schreeuwlelijk. Gelukkig greep Paul Witteman in toen Krol tegen Asscher zei: ‘U liegt dat u barst!’ (over de 12 miljard Euro die het terugdraaien van de AOW-leeftijd naar 65 jaar zou kosten – objectief doorgerekend door het Centraal Planbureau waar alleen PVV, PvdD en 50Plus hun verkiezingsprogramma’s niet wilden laten doorrekenen). Die stellingen van de avond waren de volgende:

1. Leren carnaval vieren is het toppunt van integratie in Nederland

Omdat de dag ervoor in ‘Zondag met Lubach’ het over Geert Wilders ging, heb ik gezegd dat volgens mij als noorderling niet het carnaval , maar een bezoek van nieuwe Nederlanders samen met Geert Wilders aan De Efteling volgens mij de beste manier van integreren is. Anderen gingen erg serieus op de stelling in en vonden het helemaal niet nodig om dit soort dingen aan nieuwe Nederlanders te leren. Dat vind ik niet. Om te integreren moet je ook plaatselijke / regionale culturele gewoontes leren kennen en meemaken, zoals het bloemencorso in Eelde, de TT in Assen en de Elfstedentocht in Friesland. Maar goed, de gelegenheid om dat te zeggen kreeg ik niet.

2. ‘Gepensioneerden zijn fors in koopkracht achter gebleven en dat moet snel gerepareerd worden’

Deze stelling had Henk Krol van 50Plus ingediend. Een waardeloze stelling volgens mij,  want in 2015 zijn de gepensioneerden er gemiddeld 0,1% in koopkracht op achteruit gegaan. De rest van Nederland ging er weliswaar gemiddeld 0,4% tot 2,6% op vooruit, maar de stelling van Krol klopte dus echt niet. Zijn schema liet dat ook zien: een rode, stijgende lijn voor de rest van Nederland en een zwarte lijn voor de ouderen die vlak was – geen forse daling dus! Toen Krol alleen maar bozer werd omdat bijna het hele panel hem ‘de rattenvanger van de ouderen’ vond, haalde ik een echtpaar van in de 80 aan die vond dat hun generatie er alleen maar op vooruit gegaan was en dat ze niet meer gewend waren om er ook op achteruit te gaan. Dus zei ik, dat er veel verwende pensionado’s zijn die meer aan hun eigen portemonnee denken dan aan kleinkinderen die een grote studieschuld moeten opbouwen of maar steeds geen vaste baan krijgen. Wat ik nog had willen zeggen is, dat het christelijk uitgangspunt is om solidair met elkaar te zijn in plaats van voor jezelf te gaan. En ook, dat veel jongeren het helemaal zat zijn dat het in de verkiezingen steeds over ouderen gaat, terwijl voor ouderen de levensstandaard en de zorg in Nederland tot de hoogste ter wereld behoort.  Dat vinden ouderen zelf ook, want ze geven zichzelf een 8 als het om de kwaliteit van leven gaat.

3. ‘Elke werknemer heeft er recht op buiten werktijd onbereikbaar te zijn’

Met deze stelling kwam Lodewijk Asscher van de PvdA. Ik kwam er niet tussen, omdat veel ondernemers vonden dat ieder bedrijf hier zelf afspraken over moest maken. Ik had willen inbrengen dat dit afhangt van de baan die je hebt. Maar het is wel belangrijk om hier meer over vast te leggen, want werknemers hebben recht op een privé-leven. Als je met je kids op zaterdag iets doet, moet je niet door je baas gestoord worden. Maar het probleem ligt dieper: er is veel onzekerheid en stress bij mensen omdat ze steeds maar geen vaste baan krijgen en omdat ze altijd en overal bereikbaar of open moeten zijn. Volgens mij is het veel beter om daarom weer af te spreken dat we samen één dag per week rusten van ons werk. Dan kan wie sporten wil, sporten en wie naar de kerk wil gaan , naar de kerk. En gaat iedereen op maandag weer relaxed naar zijn of haar werk.

4. Als de PVV de AOW terug wil brengen naar 65, dan is dat een prima coalitiepartner

Deze stelling bracht Paul Witteman in, omdat Henk Krol dit in de pers gezegd had. Meteen begon Henk Krol te draaien (‘alleen als de PVV haar migratiestandpunt verandert’) en tegen Asscher voor leugenaar uit te maken. Mijn eerste gedachte bij deze stelling was, dat dit precies de reden is om tegen one-issue-partijen als 50Plus te zijn. Ze hebben maar één stokpaardje en als het nodig is willen ze zelf wel een bondje met de duivel sluiten en hun schoonmoeder verkopen om hun doel te bereiken. Maar ik dacht ook: PVV en 50Plus passen heel goed bij elkaar. Ze sluiten delen van de bevolking uit – de PVV minderheden en 50Plus jongeren en studenten. En ik had willen zeggen, dat je daarom volgens mij veel beter bij je eigen overtuiging kunt blijven dan strategisch te gaan stemmen op een one-issue-partij of om te voorkomen dat een andere partij de grootste wordt. Als minder mensen vier jaar geleden strategisch gestemd hadden, was er een derde partij nodig geweest voor een regering. Dan had ook een kleinere partij meer invloed gehad, zoals vroeger D66 of de ChristenUnie toch deel uit maakten van het kabinet.

Terugkijkend op de eerste avond: leuk om te doen, moeilijk om elke keer je punt te maken, iets te weinig een vrolijk-orthodox-christelijk geluid te laten horen en nog meer respect voor de persoon van Lodewijk Asscher, terwijl Henk Krol voor mij nu echt door de mand gevallen is. En nu óp naar ronde twee!

Wat doet Trump met Obamacare? – een ethisch dilemma voor Amerikaanse christenen

Donald Trump wordt de 45e president van Amerika. Bijna heel Nederland is verbijsterd. Hoe kun je op zo’n man stemmen? En hoe kan het dat juist christelijk Amerika voor het overgrote deel op Trump gestemd heeft? Ik heb daar zo mijn gedachten over. Volgens mij stemt christelijk Amerika vanuit een mix van conservatieve en ethische overwegingen in meerderheid op de Vrijheidsbeeld - tekeningRepublikeinen. Conservatief: men is erg gehecht aan individuele vrijheden en verworvenheden en heeft daarom een gloeiende hekel aan teveel invloed van de overheid op allerlei persoonlijke keuzes. En vanuit ethisch oogpunt: de Democraten staan bekend als super-liberaal wanneer het gaat om abortus, want ze staan het toe tot in de negende maand van de zwangerschap.

Ik begrijp dus de orthodoxe christenen in Amerika wel. Ze stemmen zelfs nog Republikeins als ze grote twijfels hebben over de presidentskandidaat. Want achter de ongeschikte Donald Trump staat een grote partij die hem wel onder controle heeft, denkt men. Zeker met Mike Pence naast hem, iemand die door-en-door betrouwbaar overkomt en van zichzelf gezegd heeft: “Ik ben christen, conservatief, Republikein. In die volgorde.” Dat is voor veel christenen in Amerika nog altijd een beter alternatief dan Hillary Clinton en haar Democraten met hun ethisch liberalisme en hun verregaande overheidsbemoeienis.

Ik begrijp het. En tegelijk snap ik het vanaf de andere kant van de grote oceaan ook niet helemaal. Het gaat mij een beetje te makkelijk. En dat voel ik vooral als ik kijk naar de Republikeinse reakties op Obamacare. Onder die naam is op 1 oktober 2013 een nieuwe zorgwet ingevoerd in heel Amerika, waardoor alle Amerikanen zich verplicht moeten verzekeren en waarin zorgverzekeraars niemand meer mogen weigeren. Tot die tijd liepen er maar liefst 40.000.000 Amerikanen onverzekerd rond. De Republikeinen zijn fel tegen deze wet. Ze beschouwen het als het kwalijkste voorbeeld van ongewenste overheidsbemoeienis van de regering van Barack Obama. Nu Donald Trump president wordt, zullen ze proberen de wet alsnog helemaal terug te draaien. Of dat lukt is nog maar de vraag, want wetten die al zijn aangenomen kunnen alleen maar met een meerderheid van 60% worden teruggedraaid, en die meerderheid hebben de Republikeinen niet.

Het verbaast mij dat de meeste christenen in Amerika bijna net zo fel tegen Obamacare zijn als tegen abortus. In mijn optiek is het Obamacare-standpunt van de Republikeinen net zo onchristelijk als het abortus-standpunt van de Democraten. De Democraten zeggen: een vrouw is baas in eigen buik, ook al kost dat duizenden ongeboren kinderen het leven. De Republikeinen zeggen: iedereen moet zichzelf maar redden, ook al kost dat duizenden zieken het leven.

Het is makkelijk om als christen pro life te zijn. Het gaat altijd om een weeerloos kind dat in de moederschoot gedood wordt. Het is veel moeilijker om als christen pro Obamacare te zijn. Want je ziet niet zo snel het leed dat al die mensen die zich niet kunnen verzekeren kunnen, treft.

Bijbels gezien is het een taak van de overheid om te zorgen voor weduwen, wezen, armen en vreemdelingen. God noemt Zich Zelf ‘vader van wezen, beschermer van weduwen’ (Psalm 68:6). Het is geen kwestie van barmhartigheid om deze zwakkeren in de samenleving te helpen. Zij hebben recht op hulp van de overheid en van hun medemensen. In zijn boek ‘Ruim baan voor gerechtigheid’ gaat de New Yorkse predikant Tim Keller hier uitvoerig op in. Het is, denk ik, voor Amerikaanse christenen een bijzonder confronterend boek. Want in Amerika doet het welgestelde deel van de natie, en zeker de christenen onder hen, heel veel goeds als het om liefdadigheid gaat. Maar het is allemaal ‘barmhartigheid’. O wee als iemand zegt, dat het ondersteunen van de armen een kwestie van ‘gerechtigheid’ is, waar de zwakkeren in de samenleving recht op hebben.

Tim Keller heeft in dit briljante boek niet over Obamacare. Hij gaat niet verder dan het geven van een niet te missen voorzet die iedereen zo in het doel kan koppen: het is bijbels gezien zeer terecht dat de overheid haar verantwoordelijkheid neemt door een basiszorgverzekering in te voeren. In Nederland is dat al jaren geleden ingevoerd dankzij een meerderheid van de christelijke en de socialistische partijen. Beiden vinden, in tegenstelling tot het liberale gedachtengoed, dat een samenleving uit meer dan alleen maar losse individuen bestaat.

Het blijft verbazingwekkend hoe groot de blinde vlek van heel veel christenen in Amerika op dit punt is. Daarom ben ik na de verkiezing van Donald Trump als de 45e president van Amerika vooral benieuwd hoe het nu met Obamacare afloopt. Als het alsnog wordt teruggedraaid en afgeschaft, is Amerika een flink stuk onchristelijker geworden. Dat is het ethisch dilemma tussen een sociaal Amerika met bv. vrije abortus of een individualistisch Amerika met een paar extra christelijke accenten. In beide gevallen denk ik niet: ‘God zegene Amerika’, maar ‘God beware Amerika’.

Registratie Orgaandonatie in de lift

orgaandonatie-teletekstOp 13 september nam de Tweede Kamer een nieuwe orgaandonatiewet aan. Wie de moeite niet wil nemen om zich te laten registreren, wordt onder deze nieuwe wet genoteerd als iemand die ´geen bezwaar´ heeft tegen het doneren van zijn of haar organen na overlijden. Vandaag meldden het dagblad Trouw  en het NOS-journaal dat in de drie-en-halve week na dit besluit al zo’n 100.000 Nederlanders zich hebben laten registreren in donorregister.
De meesten hebben ‘nee’ laten noteren, ruim 90.000. En iets minder dan 10.000 mensen hebben ‘ja’ ingevuld. Daarnaast zijn waren er in de eerste dagen na het besluit bijna 4.500 Nederlanders die zich hebben laten uitschrijven, maar waren er ook zo’n 2.650 personen die van ‘nee’ naar ‘ja’ zijn geswitcht. Volgens dagblad Trouw en het NOS-journaal zijn er inmiddels 22.000 Nederlanders die zich hebben laten uitschrijven.

Hoe je het ook wendt of keert, alleen al het feit dat het voorstel om tot een Aktief Donor-Registratie Systeem over te gaan, het met 75-74 gehaald heeft in de Tweede Kamer, heeft tot beduidend  meer registraties geleid.En dat alleen al vind ik winst.

Orgaandonatie OverheidEven voor de duidelijkheid wat cijfertjes.

In januari 2014 waren zo’n 5,7 miljoen Nederlanders geregistreerd als donor. Daarvan zeiden bijna 3,5 miljoen ‘ja’ met of zonder beperkingen, zeiden zo’n 1,6 miljoen ‘nee’ en lieten 0,6 miljoen de keus aan de familie. In december 2015 waren ruim 5,8 miljoen Nederlanders geregistreerd als donor. Het ‘ja’-aantal steeg licht (+ 53.000), het ‘nee’-aantal daalde licht (- 8.000) en het aantal dat de familie liet beslissen steeg het hardst (+ 92.000).

En nu naar 2016. Volgens http://www.donorregister.nl stonden op 31 augustus 2016 precies 5.910.425 Nederlanders geregistreerd, waarvan bijna 3,65 miljoen ‘ja’ hadden ingevuld, ruim 1,55 miljoen ‘nee’ en de overige 0,7 miljoen liet het aan de familie over. Wat is er na 13 september veranderd? Nou, er hebben zich bijna 73.000 Nederlanders meer laten registreren. Wel daalde het ‘ja’-aantal’ naar 3,64 miljoen en steeg het ‘nee’-aantal naar 1,64. Het aantal dat voor ‘de familie beslist’ koos, bleef nagenoeg gelijk met iets meer dan 0,7 miljoen.

Orgaandonatie ja of neeZonder de 22.000 Nederlanders die in mijn optiek allemaal Dik heten en samen de familie Ego vormen, en die als Dikke Ego’s allemaal hun eigen autonome keus belangrijker vinden dan de lange wachtlijsten die er nog steeds zijn, zou het aantal registraties net boven de 6 miljoen zijn uitgekomen.

Ik ben blij met deze cijfers. Het gaat er mij namelijk niet om of mensen voor of tegen orgaandonatie zijn. Ook al vind ik het voor mijzelf een christenplicht om na mijn leven mijn naaste te mogen dienen met mijn organen als dat kan. Maar de afweging van iemand anders dat het lichaam door God aan iemand persoonlijk gegeven is en dat je daar na je dood niet in wilt laten snijden vind ik ook een begrijpelijk standpunt. Het is echt geen gebrek aan naastenliefde als iemand ‘nee’ zegt. Maar geef het in elk geval aan. Of laat weten dat je die keus t.z.t. aan je familie over laat. Met dit nieuwe registratiesysteem word je door de overheid nergens toe verplicht. Behalve dat de overheid wil dat je aangeeft wat je zelf wil. Niet willen kiezen is namelijk een vorm van egoïsme of laksheid. Dat stoort mij vooral omdat 90% van de Nederlanders wél graag een orgaan ontvangen wil als de nood aan de man/vrouw komt. Terwijl het aantal Nederlanders dat nu vrijwillig zijn keus kenbaar maakt, al jaren op 40% zit. Dus van elke 100 Nederlanders vertikken 60 personen het om zich te laten registeren, maar van die 60 willen er 50 wel graag een orgaan ontvangen als de nood aan de man of vrouw komt. Dat vind ik, even scherp gezegd, hypokriet. Orgaandonatie - hartjeDus ben ik blij met dit besluit van de Tweede Kamer. Wie niks laat weten, geeft aan ‘geen bezwaar’ te hebben. Dat is wat anders dan ‘ja’, maar het is voor de nabestaanden een teken dat iemand tijdens zijn leven geen grote moeite met orgaandonatie had, anders had hij/zij wel ‘nee’ laten registreren. Dat hebben binnen een maand na 13 september al bijna 100.000 Nederlanders gedaan. Dat vind ik dus een goede zaak. Beter eerlijk ‘NEE’ dan de zaak op z’n beloop laten.

En nu maar hopen dat de ChristenUnie in de Eerste Kamer niet gaat zeggen: zie je wel, het aantal registraties neemt de laatste maanden heel erg toe. Het is al erg genoeg dat christenen de naam hebben in ethische zaken overal tegen te zijn. Terwijl het stimuleren van orgaandonatie toch echt heel iets anders is dan het legaliseren van abortus of euthanasie.
 
 
 

ORGAANDONATIE – zet de politiek na 20 jaar eindelijk een stap voorwaarts?  

Komt er een nieuw donorregistratiesysteem? Het zal erom spannen deze week in de Den Haag. Vóór de zomervakantie diende D66 een voorstel in een ‘actief donorregistratiesysteem’ in te voeren. Dat betekent in de praktijk, dat iedereen vanaf 18 jaar nadrukkelijk gevraagd wordt om een keus te maken: ‘Ik wil wel of geen donor worden.’ Wie ondanks herhaalde oproepen geen keus wil maken, wordt automatisch geregistreerd als donor. In juni 2016 lieten o.a. CDA en ChristenUnie en VVD weten dit voorstel niet te zullen steunen. Volgens mij ten onrechte, zoals ik in mijn blog van 7 juni 2016 onderbouwde (klik hier), want al meer dan 20 jaar geeft maar 40% van de Nederlanders, alle overheidscampagnes ten spijt laat, aan of men wel of geen donor wil zijn. Tegelijk wil 90% van de Nederlanders wel graag een orgaan te willen ontvangen als de nood aan de man (of de vrouw) komt. Er moet dus echt wat veranderen. Vandaar het voorstel van D66. Begin deze maand liet D66 weten, het voorstel nog verder te hebben aangepast om aan de bezwaren van o.a. de christelijke partijen tegemoet te komen. Of het helpt, valt nog te bezien. Maar het zou mij zwaar tegenvallen van het CDA en van de ChristenUnie als ze op 8 september nog steeds blijven vasthouden aan een vrijblijvend systeem waardoor 60% van de Nederlanders gewoon z’n verantwoordelijkheid niet neemt.

 Wat zijn de aanpassingen?

In Nederland geldt nu een toestemmingssysteem. De overheid roept alle burgers nadrukkelijk op om zich te laten registeren en te kiezen uit de volgende opties: 1 = JA / 2 = NEE / 3 = ik laat mijn nabestaanden of één specifieke persoon beslissen. D66 stelde in juni 2016 voor om alle Nederlanders vanaf hun 18e actief te benaderen met deze vraag én er heel erg duidelijk bij te zeggen: als je na herhaalde herinneringen niet reageert, word je automatisch geregistreerd als donor.

Toch bleven er een aantal bezwaren bestaan. Vooral over het feit dat wie zich bewust als donor laat registreren en wie de moeite niet neemt om te reageren, allebei als ‘JA – ik ben donor’ worden geregistreerd. Verder was er kritiek op het feit dat mensen vanaf hun 18e een aantal keren opgeroepen worden om een keus te maken, maar daar dan voor de rest van hun leven aan vast zitten. En de vraag kwam naar voren hoe het zit met laaggeletterden en wilsonbekwamen: worden die zonder het te weten opeens tot donor verklaard? Op de site van de Nierpatiënten Vereniging Nederland wordt duidelijk vermeld hoe D66 aan deze bewaren is tegemoetgekomen.

Allereerst is ervoor gekozen om duidelijk onderscheid te maken tussen wie zich wel heeft laten registeren als donor en wie domweg niet gereageerd heeft. Voor deze tweede groep (de lakse Nederlanders) worden niet meer geregistreerd onder de categorie ‘JA’, maar onder een nieuwe categorie ‘GEEN BEZWAAR’.

Ook wordt nu zwart op wit vastgelegd dat alle Nederlanders vanaf hun 18e elke 10 jaar opnieuw een persoonlijke herinnering krijgen m.b.t. hun registratie. Men kan die dan ook wijzigen. Zo is de actuele wens van iedere Nederlander  bekend.

Verder zijn er extra waarborgen opgenomen voor ‘wilsonbekwamen’. In elke acute situatie moet een arts zich ervan vergewissen dat de persoon in kwestie wilsbekwaam was toen hij toestemming verleende voor orgaandonatie. Als blijkt dat een persoon wilsonbekwaam was, kan alleen met instemming van de wettelijk vertegenwoordiger of van de nabestaanden besloten worden tot orgaandonatie. Kunnen zij niet op tijd bereikt worden, dan is zo’n wilsonbekwaam géén donor.

Tenslotte wordt de nieuwe manier van registreren pas ingevoerd nadat er eerst een periode van goede voorlichting is gegeven aan alle Nederlanders, zodat iedereen er van op de hoogte is dat als je je keus niet wilt laten vastleggen, de overheid er van uit gaat dat je geen bezwaar hebt tegen orgaandonatie.

Durven CDA en ChristenUnie nu wel een stap te zetten?

Wat het CDA betreft ben ik bang dat men ondanks deze aanpassingen vast blijft houden aan de bezwaren tegen een actieve donorregistratie. Want er is nog één onderliggend argument waarom het CDA (en de VVD) niet verder willen gaan dan een vrijblijvende registratie op www.donorregister.nl. Dat standpunt werd op zaterdag 5 september op Radio 1 verwoord door de voorzitter van het CDJA, Julius Terpstra. Hij is tegen het voorstel van D66 omdat het een aantasting is van de integriteit van iemands lichaam. Dus heeft een overheid geen recht op de organen van wie dan ook als iemand zich daar niet zelf over uitgesproken heeft. Het voorstel van D66 zou zelfs tegen de grondwet ingaan volgens het CDJA. Ik vind de argumentatie uitermate zwak. En dat het tegen de grondwet ingaat, is echt onzin. Want er is een groot verschil tussen ‘je niet kunnen uitspreken’ en ‘je niet willen uitspreken’. Wie zich niet kan uitspreken, wordt geen donor. Wie gewoon geen zin heeft om zich te laten registreren, heeft er ook geen principiële bezwaren tegen om donor te zijn. Dus tast de overheid niemands integriteit aan, maar respecteert juist volledig ieders keus en beschermt de wilsonbekwame burgers tegen de aantasting van hun lichaam.

Wat betreft de ChristenUnie heb ik meer hoop dat deze aanpassingen wel voldoende zijn om de fractie over de streep te trekken. In 2005 wilde de ChristenUnie namelijk graag als extra optie bij donorregistratie opnemen: “Ik maak nog geen keuze, stel mij de vraag later opnieuw”.  Dat is nu expliciet in dit voorstel opgenomen, want elke Nederlander krijgt elke 10 jaar een herinnering en kan dan opnieuw de afweging maken om wel of geen donor te willen blijven of alsnog te worden. En in juni 2016 liet Carola Schouten nog weten tegen de vermenging van een ‘aktief JA’ en een ‘passief JA’ te zijn. Ook dat bezwaar geldt nu niet meer. Maar of de ChristenUnie echt een stap voorwaarts durft te zetten? Tijdens de eerste bespreking van dit wetsvoorstel op 27 maart 2014 vond de ChristenUnie nog, dat de keus om wel of geen donor te willen zijn, “een zaak is van mensen zelf. Mensen zijn geen eigendom van de staat.” Daarom was het voor de fractie “de vraag of een dwingende keuze, opgelegd van overheidswege, wel wenselijk is.” Ik hoop dat bij de ChristenUnie er inmiddels van overtuigd is, dat de overheid in het aangepaste voorstel van D66 niets dwingend oplegt, maar alle burgers indringend op ieders verantwoordelijkheid wijst en daarbij duidelijk aangeeft welke conclusies we als samenleving trekken als iemand laksheid en ongeïnteresseerdheid niet wil reageren, namelijk:

‘Wie bewust blijft zwijgen, stemt toe.’ 

Brexit – christenen in Engeland maken zich niet druk

Brexit I'm IN“Waar was jij op de dag dat Groot-Brittanië  uit de EU stapte?” Zou dat over 10 jaar net zo’n vraag zijn als:  “Waar was jij op 9/11 toen twee vliegtuigen zich in de Twin Towers boordern? of is al die vreugde of droefenis over de Brexit een hype? Hoe dan ook: ik was in Londen op donderdag 23 juni 2016 en hoorde daar op vrijdagmorgen ‘live on television’ de toespraak van Cameron die z’n terugtreden bekendmaakte. Het Britse volk had gekozen en hij vond zichzelf als minister-president én fervent ‘RemaIN’-er niet geschikt om de onderhandelingen over een Brexit te leiden. Maar hoe denken de christenen in Groot-Btittanië over de Brexit? 

In Londen wordt elk jaar een drie-daagse conferentie gehouden voor voorgangers en kerkelijk werkers. Het heet in de volksmond ‘The  EMA’ (Evangelical Ministry Assembly) en gaat uit van The Proclamation Trust – een interkerkelijke, bijbelgetrouwe, niet-charismatische organisatie met als visie: “We believe the Bible is God’s written word and that, by the work of the Holy Spirit, as it is faithfully preached, God’s voice is truly heard.” EMA2014 zaal @IanReesNaast een scala aan activiteiten vindt dus jaarlijks de EMA-conferentie plaats met
meer dan 1.200 deelnemers. Het wordt gehouden in ‘The Barbican’, volgens eigen zeggen Europa’s grootste muziek-, cultuur-, film- en theatercomplex. Mijn GKV-collega Jan Berend Wilmink ontdekte de EMA al jaren geleden als een bijzonder bemoedigend  voor predikanten en de laatste jaren zijn er altijd wel een tien GKV-dominees aanwezig. Dit jaar had de conferentie als titel “Leaders who last” – ‘Leiders die het volhouden’. Het programma was, zoals gebruikelijk,  zowel kort en krachtig (van 10:30 – 16:30) als pittig (elke dag vier lezingen van precies één uur). Met als spits: het is God die via Jezus Christus laat zien dat Hij het al heel lang met ons volhoudt om de wereld weer met Zichzelf te EMA 2016 themaverzoenen. Om dat te laten weten, gebruikt Hij mensen, ook vandaag nog. Door de kracht van zijn Woord en zijn Geest kunnen  die mensen het ook volhouden als voorgangers en voorbeelden. Met aansprekende bijbeluitleg en bemoedigende toespraken en, niet te vergeten, prachtige Engelse hymnen begeleid door één piano, één gitaar en één solist was dit de rode draad van alle drie de dagen.

Op de EMA-conferentie viel me op dat de congresgangers allemaal hun eigen mening over het Brexit-referendum hadden. De meesten waren duidelijk voor het RemaIN-kamp. Maar er waren ook enkelen die zeiden dat ze ‘Leave’ gingen stemmen. Dat deden ze niet vanuit nationalistische en racistische onderbuik-gevoelens. Hun argument was vooral, dat de Europese Unie een te bureaucratisch orgaan geworden was die zich teveel macht en bevoegdheden had toegeëigend. Daardoor kwam, vonden de ‘Leave’-christenen, de soevereiniteit van Groot-Brittanië in het geding. Zowel wat democratie als wat handel betreft. Maar wat mij opviel was het volgende: er was nagenoeg geen spanning tussen de Brexit uitslagbeide kampen op de EMA-conferentie. Ook al had men heel goed door, dat het Brexit-referendum het land echt heel erg verdeelde (Schotten <–> Engelsen, stad <–> platteland, jongeren <–> ouderen). Maar de christenen legden, zowel  op de conferentie als persoonlijk thuis, de uitkomst van het referendum in de handen van God. Ze baden vrijmoedig om een uitslag waarmee God zijn weg zou gaan. Want, zeiden ze daarbij, via menselijke wegen die vaak vol vooroordelen en eigenbelang zijn, is het God die alles in zijn almachtige hand houdt. Hij regeert soeverein.

Heerlijk ontspannen vond ik dat. Vooral toen ik vandaag de Nederlandse kranten las. ‘Een pikzwarte dag voor Europa’ en ‘voor de Europese Unie een 9/11-dag’. In Engeland willen de winnaars 23 juni uitroepen tot ‘Independency-Day’ en willen zowel de verliezers als de Schotten meteen een nieuw referendum uitschrijven. Maar de christenen in Groot-Brittanië leren mij dat het veel beter is om de toekomst gewoon in Gods hand te leggen. Een mens stippelt zijn weg uit, de HERE bepaalt de richting die hij gaat. (Spreuken 16:9)En door al het rumoer van de naties en het gekakel van politici en burgers heen zorgt God ervoor dat het verhaal van goede nieuws van zijn Zoon Jezus Christus gewoon verder de wereld overgaat. Met de oproep: Bewijs eer aan zijn Zoon met een kus, anders ontvlamt zijn woede, en uw weg loopt dood, want bij het geringste ontsteekt Hij in toorn. Gelukkig wie schuilen bij Hem. (Psalm 2:12). Daarvoor was ik London. Om weer extra goed te beseffen: het is God die het al heel lang met ons volhoudt. Hij roept niet op tot een ‘Leave Him’ of een ‘Remain-on-our-own’,  maar tot een ‘Back-Home-Again’ via de ene Deur die wagenwijd openstaat.

ORGAANDONATIE – wie niet reageert wordt donor

Je bent ernstig nierpatiënt. Je staat al een tijdlang op de wachtlijst voor een nieuwe nier. Maar er zijn  te weinig mensen die zich als orgaandonor hebben geregistreerd. Ondanks alle campagnes in de afgelopen jaren. De hoogste tijd om het ‘toestemmingssysteem’ te vervangen door een ‘geen-bezwaar-systeem’.  Tenminste, dat vindt bijna de helft van de Tweede Kamer. Deze week stemt Den Haag over een voorstel van D66 om een ‘actief donorregistratiesysteem’ in te voeren. Het is 50/50. De fractie van het CDA gaat de doorslag geven.

Orgaandonatie ja of neeIk hoop van harte dat het voorstel van D66 het haalt. Het haalt de vrijblijvendheid eruit om je wel of niet te laten registreren als orgaandonor. Dat is het grote bezwaar tegen het huidige systeem namelijk. Nu roepen overheid en organisaties zoals de artsenvereniging KNMG alle Nederlanders op zich te registreren als donor. Maar in de praktijk heeft maar iets meer dan 40% dat tot nu toe gedaan. Dat percentage stijgt de laatste jaren wel iets, maar, schrijft de KNMG in maart 2016, “toch blijft het tekort aan donororganen groot en overlijden jaarlijks mensen terwijl zij wachten op een orgaan. Een van de problemen die artsen zien, is dat nabestaanden van een overledene die niet weten wat de overledene wilde, twijfelen en er dan vaak voor kiezen om donatie af te wijzen, terwijl de overledene mogelijk wel zijn organen had willen afstaan.” (lees hier meer)

Vrijwillige registratie te vrijblijvend

Als je je nu laat registreren als donor, kun je kiezen uit vier opties. 1 = JA / 2 = NEE / 3 = mijn nabestaanden beslissen / 4 = een specifieke persoon beslist. Als je voor ‘JA’ kiest, kun je ook nog aangeven welke organen je wel of niet beschikbaar stelt voor transplantatie. D66 stelt nu voor over te gaan tot een systeem van actieve donorregistratie. Dat houdt in dat alle Nederlanders vanaf hun 18e actief benaderd worden met de vraag of ze donor willen worden. Ze krijgen precies dezelfde vier vragen gesteld als bij de vrijwillige donorregistratie. Maar in de brief wordt er ook bij gezegd: als je na herhaalde herinneringen niet reageert, word je automatisch geregistreerd als donor.

Actieve registratie : niet automatisch donor

Orgaandonatie PasDit voorstel is een gulden middenweg tussen ons huidige, vrijblijvende systeem en het ‘geen-bezwaar-systeem’ zoals dat in bv. België en Spanje geldt. Daar ben je automatisch donor, tenzij je een ‘ik-wil-geen-donor-zijn-verklaring’ invult. Volgens mij moeten we in Nederland echt een stap vooruit zetten. We zijn er, ondanks  alle promotie in de afgelopen 30 (!) jaren, niet in geslaagd om voldoende orgaandonoren te krijgen. Dus sterven er jaarlijks tientallen tot honderden mensen terwijl ze op de wachtlijst staan, omdat 60% van de Nederlandse bevolking niet de moeite wil nemen om z’n mening kenbaar te maken over orgaandonatie. Die laksheid vind ik onchristelijk. Want uit onderzoeken blijkt dat bijna 100% van de Nederlanders wel zelf graag een nier of long of hart wil ontvangen als dat akuut nodig blijkt te zijn. Dus waarom zou je dan niet zelf na je leven iemand anders daarmee willen helpen? Volgens mij moeten christenen in deze diskussie de woorden van Jezus onze Heer uit Matteüs 7:12 en Lukas 6:31 zwaar laten wegen: Behandel anderen steeds zoals je wilt dat ze jullie behandelen (NBV) / Alles nu wat gij wilt, dat u de mensen doen, doet gij hun evenzo (NV’51).

Orgaandonatie HartjeChristenUnie tegen actieve registratie

Helaas wil de ChristenUnie het systeem niet veranderen. In 2008 (klik hier) schreef de ChristenUnie in een notitie, dat orgaandonatie een zaak is en moet blijven van burgers onderling. De overheid mag die keus niet dwingend opleggen. Wel moet er meer aan voorlichting gedaan worden om burgers te doordringen van het belang van orgaandonatie. Oftewel: “Orgaandonatie, een zaak van mensen onderling. Geen keuzedwang, wel keuzedrang.” En zelfs als iemand zich wel heeft laten registreren als orgaandonor, is het volgens de ChristenUnie ondenkbaar om de mening van de nabestaanden te negeren. Als zij alsnog geen toestemming willen geven, gaat de orgaandonatie niet door. Er is nog een belangrijke reden waarom de ChristenUnie tegen het systeem van actieve donorregistratie is. Het sluit de mogelijkheid niet uit, dat iemand tegen zijn wil in als Orgaandonatie Wachtlijstdonor behandeld zou worden. Daarom diende de ChristenUnie in 2005 samen met o.a. de SP een motie in om alle Nederlanders vanaf hun 18e actief te registreren met dezelfde vier vragen als hierboven en met een vijfde keuzemogelijkheid. 5 = ik maak nog geen keuze, stel mij de vraag later opnieuw. Wie deze vijfde mogelijkheid invulde, zou later, bij een nieuw paspoort bv., opnieuw de vraag voorgelegd krijgen of hij/zij wel of niet donor zou willen worden. Die motie haalde het niet en dus stemde een krappe meerderheid van de Tweede Kamer in 2005 tegen het actieve donorregistratie-systeem en bleef het ‘toestemmingssysteem’ van kracht. Met de unanieme wens van heel de Tweede Kamer aan de regering om alle Nederlanders te stimuleren zich te laten registreren in het donorregister. Dat laatste heeft de overheid ter harte genomen. Op www.donorregister.nl kan iedereen invullen of men wel of geen orgaandonor wil zijn. Maar het heeft onvoldoende geholpen. Na tien jaar neemt bijna 60% van de Nederlanders nog steeds niet z’n verantwoordelijkheid. Dus komt D66 nu opnieuw met een voorstel om over te gaan tot actieve registratie van alle Nederlanders boven de 18 jaar. En wie dan na herhaaldelijke herinneringen niet reageert, wordt automatisch donor. Dat laatste is winst en wordt zelfs door ChristenUnie genoemd tijdens de allereerste bespreking van dit voorstel in 2014 (lees hier meer).

Durf een stap te zetten!

Orgaandonatie LoesjeDus waarom blijft de ChristenUnie dan vasthouden aan haar oude standpunt? Daarmee stimuleert ze laksheid en ongeïnteresseerdheid. En bevordert ze gebrek aan naastenliefde. Volgens mij is er geen sprake van keuzedwang als iemand een aantal keren nadrukkelijk gevraagd wordt om duidelijk aan te geven of men wel of geen donor wil worden. Want in die keus is iedereen volkomen vrij. Maar als iemand gewoon de moeite niet neemt om na herhaalde oproepen het donorregistratieformulier in te vullen, is het een hele logische stap om te zeggen: ‘Wie zwijgt, stemt toe’.

 

Erdogan, een enge man – die je dus straffeloos beledigen kan?

Mag je akelige mensen en enge mannetjes tot op het bot beledigen? De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is zo’n akelige, enge en zelfs gevaarlijke man. Tenminste, dat vind ik. Maar kun je hem dan maar voor alles uitmaken wat in je opkomt?

Als je mensen vraagt wat ze van Erdogan vinden, hoor je vaak, dat hij een ego heeft van hier tot Tokio. Hij zoekt binnen Turkije en daarbuiten met iedereen ruzie. Hij manipuleert verkiezingen. Hij draait de vrijheid van meningsuiting de nek om: alle kritische media binnen Turkije worden uitgeschakeld en alle kritische journalisten van buiten Turkije worden het land uitgezet.

Na 100 jaar wil Erdogan ook de geschiedenis nog eens dunnetjes overdoen. Honderd jaar geleden vond namelijk de Armeense genocide plaats. Bijna 1,5 miljoen Armeniërs en 250.000 Assyriërs werden doelbewust vermoord en gedeporteerd in de periode tussen 1915 en 1918. Tegelijkertijd werden zo’n 1,5 miljoen Grieken aan de kusten van de Middellandse Zee en de Zwarte Zee verdreven. Een etnische zuivering van jewelste waardoor alle christelijke bevolkingsgroepen uit Turkije verdwenen. In 1914 was nog ruim 19% van de bevolking christelijk en na 1920 nog maar ruim 2%. In een Turkse studie van 2008 werd dat subtiel ‘emigration of non-Muslims from Turkey’ genoemd. Precies een eeuw later probeert Erdogan nu de Turkije Koerden-vrij te maken door een echte burgeroorlog te beginnen in de oostelijke, overwegend Koerdische provincies. Dat wordt nog een hele klus, want 15% van de bijna 80 miljoen inwoners van Turkije is Koerd.

Erdowie Erdowo ErdowanGeen wonder dat Erdogan iedereen tegen zich in het harnas jaagt. En dat hij hier in Europa dus behoorlijk op de korrel genomen wordt in de media. Inhoudelijk, maar ook door middel van satire. Zelf vond ik het geweldig hoe de Duitse TV-omroep NDR de Turkse president op de korrel nam met een persiflage op een popsong van Nena. Het spotlied ‘Erdowie, Erdowo, Erdowan’ heeft al meer dan 7.750.000 hits op YouTube. Luister en geniet (als je goed Duits kunt verstaan).

Doordat Erdogan dit soort humor niet kon waarderen, riep hij meteen de Duitse ambassadeur op het matje. En daarmee opende hij zelf de doos van Pandoera, want vorige week ging de komiek Jan Böhmermann op de Duitse TV-zender ZDF helemaal los met een aantal beledigingen tegen Erdogan waar de honden geen brood van lusten. Het was een bewust provocatie waarvan Böhmermann wist dat die tot strafvervolging kon leiden. En inderdaad kon meneer Erdogan deze grap niet waarderen. Hij diende maar liefst drie aanklachten tegen Jan Böhmermann in. De belangrijkste was ‘belediging van een Erdogan Böhmermannbuitenlands staatshoofd’. Om die aanklacht bij de Duitse rechter in te kunnen dienen, moet de Duitse regering toestemming geven. Dat heeft Bundeskanzlerin Angela Merkel na een lange week van nadenken uiteindelijk ook gedaan. Maar ze wil geen inhoudelijk kommentaar leveren op de manier waarop Böhmermann Erdogan voor rotte vis heeft uitgemaakt. En ook wil ze het wetsartikel waarin het beledigen van buitenlandse staatshoofden verboden wordt schrappen. Het stamt uit eind 1800 en is niet meer van deze tijd.

In Duitsland is heel verschillend gereageerd op deze stap van de Duitse regering. Natuurlijk roepen heel veel mensen dat hier de vrijheid van meningsuiting in het geding is. En dat terwijl Erdogan in Turkije de vrije pers om zeep helpt. Dat klopt allemaal. Toch vind ik het een goede zaak dat de komiek Jan Böhmermann zich voor de rechter moet verantwoorden. Want ook al heb je nog zo’n pokke-hekel aan enge mannetjes als Erdogan, je kunt niet straffeloos alles tegen iemand zeggen onder de dekmantel van satire. Böhmermann gaf zelf aan dat hij deze provocatie bewust heeft uitgelokt. De teksten zijn erg kwetsend. Net zoals de cartoons van Charlie Hebdoo, de schunnige uitspraken over Allah van cabaretier Hans Teeuwen en de opruiende uitspraken van Geert Wilders over Marokkanen. Als iemand zich daar diep door beledigd voelt, als persoon of als gelovige, heeft hij het recht om een aanklacht in te dienen. Zelfs iemand als Recep Tayyip Erdogan. Of dat verstandig is, kun je je afvragen. Satire is vaak heel erg raak. Maar als het zo kwetsend is dat elke reaktie het alleen maar erger maakt, kun je er ook voor kiezen zulke laag-bij-de-grondse blaadjes of goedkoop-scorende cabaretiers gewoon te negeren en links te laten liggen. Wat ze schrijven of zingen zegt meer over henzelf dan over de persoon, de bevolkingsgroep, het geloof of de God /god die ze belachelijk maken. Erop ingaan is parels voor de zwijnen werpen. Maar iedereen heeft ook het recht om zich zo diep beledigd te voelen, dat hij daarover een rechtszaak wil beginnen vanwege smaad. Dat is beter dan het recht in eigen hand te nemen. Dat is ook beter dan dat het je helemaal niet meer raakt als iemand jouw geloof of God grof onderuit haalt.

 

En dat was gelijk ook het laatste raadgevend referendum

We hebben het weer gehad, het hele circus rond het Oekraïne-referendum. Ruim 12% JA-stemmers zorgde er met ruim 19% NEE-stemmers voor dat de drempel van 30% gehaald werd. Dus heeft één op de vijf Nederlanders veel plezier aan deze uit de hand gelopen één-april-grap beleefd. Wat dat betreft is dit referendum geslaagd. En moet de politiek hier dus wel wat mee doen. Maar als het aan mij ligt, is het eens maar nooit weer.

ONZIN

Een dag voordat de stembussen open gingen, schreef Elbert Dijkgraaf, Tweede Kamerlid voor de SGP, in het Nederlands Dagblad van 5 april 2016, dat hij indertijd tegen de Referendumwet gestemd heeft, en dat de hele gang van zaken in de afgelopen tijd bewezen heeft, dat dat niet voor niets was. Letterlijk zegt hij: “Referenda zijn  ondingen. Ze stichten meer verwarring dan dat ze duidelijkheid geven.” Ik ben het voor het grootste gedeelte met hem eens. Een raadgevend referendum is inderdaad een onding. Zeker als het vrij gemakkelijk en onder valse voorwendselen kan worden aangevraagd door groeperingen met een dubbele of een verborgen agenda. Ik vind een raadgevend Elbert Dijkgraaf met Jan Roosreferendum trouwens überhaupt drie keer niks. We hebben een parlement dat we één keer in de vier jaar (als het kabinet de rit tenminste uitzit) met z’n allen kiezen. Dat is, zou je kunnen zeggen, een bindend referendum over alle zaken die de regering besloten heeft en waar de oppositie vaak totaal andere gedachten over heeft. En met die uitslag moeten we het met z’n allen weer maximaal vier jaar doen. Dus waarom zou je dan voor elk apart onderwerp nog eens de mening van de hele bevolking moeten vragen? Bovendien vraagt de regering bij een raadgevend referendum de bevolking niet om met een bepaald besluit in te stemmen  of het af te stemmen. Nee, de regering vraagt de bevolking slechts om raad. Het is maar een advies. De regering mag het overnemen, maar het hoeft niet. Omdat ik vind dat in Den Haag de mensen zitten die we samen in onze (on)wijsheid gekozen hebben om ons land in alle (on)wijsheid te besturen, heb ik geen behoefte om bij zaken die ik te onbelangrijk of te ingewikkeld vind, de regering van advies te dienen. Voor dit Oekraïne-referendum gold wat mij betreft beide.

THUIS BLIJVEN IS OOK EEN RECHT

Ik vind het vreemd dat een aantal mensen de afgelopen week tegen mij zei: ‘Je hoort van je demokratisch recht gebruik te maken om te stemmen.’ Ik vind dat dat geldt voor verkiezingen waar echt wat te kiezen valt, zoals de mensen die mijn gedachtengoed vertegenwoordigen in de gemeenteraad, in mijn provincie, in de Tweede Kamer en zelfs in het Europees Parlement. En ik vind dat dat geldt voor elke zaak waarin de overheid de bevolking oproept om een bepaald regeringsbesluit te bekrachtigen of af te wijzen. Wat dat betreft ben ik iets genuanceerder dan Elbert Dijkgraaf, want ik ben niet per Referendum Oekraine Cartoondefinitie tegen een correctief referendum. Maar waarom zou ik moreel verplicht moeten zijn om aan de regering mijn advies te geven over een onderwerp dat in mijn ogen volstrekt willekeurig en totaal onbelangrijk is? Alleen omdat een paar organisaties toevallig genoeg handtekeningen bij elkaar gekregen hebben om zo’n raadgevend referendum mogelijk te maken? Dan is er volgens mij niets mis met het standpunt: ‘Ik NEE-geer het referendum en blijf lekker thuis’. Waren er op 6 april maar meer JA-stemmers bij moeder thuis gebleven, denk ik dan. Want de negatieve gevoelens over de Oekraïne en de hele Europese Unie leven onder nog geen 20% van de bevolking. Dat aantal stemde namelijk NEE. En laten de SP en de PVV samen nu ook ongeveer 20% van de zetels in de Tweede Kamer hebben. Maar door die ruim 12% JA-stemmers is de uitslag van dit referendum wel rechtsgeldig. Net als 10 jaar geleden bij het referendum over de Europese grondwet. Toen stemde ook ruim 60% tegen. Maar toen ging het om een referendum dat door de overheid zelf was uitgeschreven. Toen kwamen er ook bijna 2x zoveel kiezers (zo’n 63%) naar de stembus. Dat was tenminste een duidelijk referendum: iedereen wist waar het echt om ging,  dus was de opkomst hoog en gaf de Nederlandse bevolking een helder signaal af richting regering en Europa. 

GEEN LEF

Wat mij in dit hele referendum het meest bevreemd heeft is de houding van de politieke partijen die indertijd tegen de Referendumwet waren en gisteren opriepen om JA te gaan stemmen. Zowel de VVD als het CDA als de ChristenUnie en zelfs de SGP durfden het niet aan om te adviseren: blijf toch lekker thuis, want dit is precies waar we bang voor waren toen de Referendumwet is ingevoerd. De enige die nog de indruk wekte dat je beter niet kon gaan stemmen als je voor het handelsverdrag met de Oekraïne bent, was Elbert Dijkgraaf. Hij vond een lage opkomst wel prima. Maar wie wilde stemmen, moest dat maar doen, liefst voor. Zelf wekte hij de indruk dat hij thuis zou blijven, want “ik heb al gestemd. De keus is aan u.” Hij had al tegen de wet om een raadplegend referendum in te voeren gestemd. Dus ik denk dat hij van zijn recht gebruik gemaakt heeft om deze hele poppenkast aan zich voorbij te laten gaan. Maar geen politicus die dit hardop durfde te zeggen. Dat viel me op en viel me tegen.

NOOIT WEER

Voor de toekomst heb ik mijn les wel getrokken uit dit eerste raadgevende referendum. Ik doe er in het vervolg helemaal niet meer aan mee als het door hoeveel burgers dan ook wordt aangevraagd. We hebben een parlement. We hebben een regering. En die wordt om de vier jaar demokratisch herkozen. Als het parlement of de regering binnen die periode zelf de bevolking om advies vraagt zal ik daar gehoor aan geven. Zoals indertijd bij het referendum over de Europese grondwet (toen was de opkomst . Maar voor de rest blijf ik in ’t vervolg thuis. Want wat Jan Roos en de zijnen belangrijk vinden, kan mij niet boeien. En omgekeerd kan het D66 al sinds 1995 niet boeien dat een grote groep burgers de zondagsrust zo belangrijk vindt dat ze op die dag de winkels graag gesloten willen houden. Ook aan zo’n referendum zal ik niet meedoen als CDA, ChristenUnie en SP die ooit nog in mijn stad voor elkaar zouden krijgen. Ik mag namelijk gewoon weer stemmen bij de eerstvolgende verkiezingen en zie wel, welke partijen er in mijn stad en in mijn land door de meerderheid van de burgers in hun (on)wijsheid in het zadel geholpen worden.

Wie nog eens alle argumenten om het Oekraïne-Referendum te negeren na wil lezen: http://wp.me/p3wcfn-Bj De cartoon stond op 3 april 2016 op de FB-pagina ‘Van 9 tot 5’

Ik NEE-geer het Oekraïne-referendum en blijf lekker thuis

Jan Roos GroningenWat is de overeenkomst tussen beide foto´s? Voor Groningers boven de 50 een makkie. Het zijn twee foto´s van Jan Roos. De ene Jan Roos was de provinciale dorpsgek en straatzanger in Groningen tussen 1930 en 1979. De andere Jan Roos is de nationale Donald Duck van GeenStijl die 300.000 mensen zo gek wist te krijgen om een referendum af te dwingen over het handelsverdrag tussen de Europese Unie en Oekraïne. 

Jan Roos journalist

Foto: Roel Wijnants, via Wikimedia Commons 

Niemand in Groningen nam de eerste Jan Roos serieus. Ik neem de tweede Jan Roos ook niet serieus. Dus mijn stempas ligt al verscheurd in de papierbak. Ik blijf op 6 april lekker thuis. Ik zal uitleggen waarom.

Reden 1 – Onderbuikgevoelens

Het ‘Oekraïne-referendum’ is aangevraagd door o.a. GeenStijl .en andere negatievelingen. Volgens mij niet omdat ze tegen dit handelsverdrag zijn. Want daarvan zijn er drie door de Europese Unie gesloten: met Georgië, met Oekraïne en met Moldavië. Waarom dan alleen een referendum over Oekraïne? Omdat daar van alles aan de hand is: een burgeroorlog en MH-17. Dus is het een mooie aanleiding om de onderbuikgevoelens van veel Nederlanders te mobiliseren die Europa, Den Haag en de politiek graag even lekker dwars willen zitten.

Het referendum gaat in de beleving dus overal over, behalve over het handelsverdrag met Oekraïne. Het is een pesterige aktie die van het referendum een lachtertje maakt en de samenleving miljoenen Euro’s gaat kosten. Daar wil ik gewoon niet aan meewerken.

Reden 2 – Ik gun de ‘NEE’-stemmers geen overwinning

Een raadgevend referendum is pas geldig wanneer de opkomst 30% of hoger is. Het is aangevraagd door mensen die zeggen dat ze tegen het handelsverdrag met Oekraïne zijn.

Stel je voor dat er geen enkele JA-stemmer gaat stemmen. Dan moet 30% van de negatieve Nederlanders NEE stemmen. Als er maar 29% negatievelingen gaat stemmen, is het referendum ongeldig.

Stel je voor dat 15% van de JA-stemmers daadwerkelijk gaat stemmen. Dan hoeft maar 16% van de negatieve Nederlanders NEE te stemmen en is de uitslag van het referendum rechtsgeldig.

Als er meer negatievelingen gaan stemmen dan JA-stemmers, help ik als JA-stemmer die negatievelingen dus aan een makkelijke overwinning van 16%. Laat Jan Roos de Tweede maar op eigen kracht 30% van de Nederlanders naar de stembus weten te krijgen om NEE te stemmen. En niet met de JA-stemmers erbij al op rozen zitten bij 16%.

Reden 3 – Een onbelangrijk onderwerp

Stempas Referendum.pngHet gaat maar over een ‘raadgevend referendum’. Dus mag ik zelf bepalen of ik dit onderwerp een belangrijke zaak vind of niet. Het laatste dus. Over handelsverdragen binnen de Europese Unie laat ik graag Den Haag beslissen. Dus ook al ben vóór het handelsverdrag met Oekraïne, ik wil me niet voor het  karretje van GeenStijl en de Euro-sceptici laten spannen.

Reden 4 –Politieke spelletjes

Ik ben eigenlijk helemaal geen voorstander van een raadgevend referendum.  Zeker niet op aanvraag van een aantal burgers. Want dan worden er politieke spelletjes gespeeld. Bijvoorbeeld door D66. Die zijn al jaren voorstander van het raadplegend referendum. Eén van de eerste plaatsen waar D66 dat kroonjuweel binnen wist te halen, was Amersfoort. Het eerste referendum ging over de verruiming van de winkelopenstelling op zondag. De gemeenteraad was daar in meerderheid voor. De ChristenUnie (toen nog GPV) wist met alle kerken van Amersfoort en met de vakbewegingen FNV en CNV meer dan 4.000 handtekeningen voor een referendum hierover aan te vragen. Wat was de taktiek van D66? ‘Wij adviseren u niet te gaan stemmen als u vóór meer koopzondagen bent, want voor dit soort onderwerpen is het raadplegend referendum niet bedoeld.’ Uiteindelijk gingen bijna 26.000 naar de stembus, waarvan er zo’n 19.500 tegen en zo’n 6.500 voor meer koopzondagen stemden. Dat was 8.000 stemmen te weinig om het referendum rechtsgeldig te laten zijn.

In 2005 sprak 65% van de inwoners van Utrecht in een referendum zich uit tegen meer koopzondagen. In de jaren erna vroeg D66 steeds weer om dit besluit te herzien. En in 2013 besloot de gemeenteraad in meerderheid om wekelijks op zondag de winkels te openen, omdat meer dan 2.500 burgers daar via een ‘burgerinitiatief’ om vroegen. Dat er ook 4.500 burgers een petitie aanboden waarin ze aangaven tegen uitbreiding te zijn, werd door de raad aan de kant geschoven. En men had ook geen zin om een nieuw referendum uit te schrijven.

Ook in Ede werd in 2015 een referendum over de koopzondagen gehouden. De opkomst was 45% en bijna 60% van de stemmers gaf tegen winkelopenstelling op zondag te zijn. Meteen na de uitslag gaven D66 en de VVD aan deze uitkomst naast zich neer te leggen. Nog geen maand later werd door een meest krappe meerderheid van de raad (20 van de 39) besloten dat de winkels in Ede alle 52 zondagen open mochten. Zelfs ‘GeenStijl’ vond dit minachting van de democratie.

Nu wil D66 dat we allemaal JA gaan stemmen. Maar als een partij die principieel vóór het houden van referenda is, er in depraktijk zo mee om gaat, mag ik toch zeker wel thuis blijven omdat ik, als ik alles overweeg, er de waarde niet van in zie?

Kortom: ik heb mijn stempas verscheurd en blijf gewoon thuis.

Algemene informatie over het Oekraïne-referendum: http://www.referendum-commissie.nl/referendum-6-april-2016/veelgestelde-vragen-over-dit-referendum/ 
Over het referendum in Amersfoort 1995: http://www.volkskrant.nl/archief/amersfoortse-recordbrekers-staan-na-referendum-met-lege-handen~a395228/

VREEMDELINGENLIEFDE i.p.v. VREEMDELINGENHAAT

Je suis CharlieWat vind jij van al die de buitenlanders in ons land? Zijn al die Turken en Marokkanen in Nederland eng? Denk jij dat ze allemaal crimineel zijn of terrorist? Ben jij ook bang dat er een aanslag in Groningen of Assen komt? Net zoals in Parijs bij Charlie Hebdo? Denk jij ook, dat elke moslim-vrouw met een hoofddoekje een fundamentalist is? Of zou het ook  een barmhartige moslima kunnen zijn? Zouden er over een tijdje ook bij ons net zulke grote demonstraties gehouden worden als in Duitsland tegen de toenemende invloed van moslims in ons land? En vind jij eigenlijk ook, dat Nederland royaal genoeg is met het toelaten van 250 Syrische vluchtelingen per jaar op het totaal van 3,2 miljoen die hun land moesten verlaten? En dat we de andere 9.000 die op eigen houtje asiel aanvroegen in Nederland, eigenlijk maar weer naar Libanon, Turkije of Jordanië moeten terugsturen, omdat ons land al veel te vol met vreemdelingen zit?  Waar komt die angst en onzekerheid vandaan?

In het Oude Testament krijgt één categorie vreemdelingen de meeste aandacht. Namelijk de ‘medelanders’ – de niet-joden die echt binnen de grenzen van Israel wonen. Op dat wonen valt de meeste nadruk. Het gaat om, zeg maar, de bevolkingsgroep die een vaste verblijfsvergunning heeft. Ze hebben bijna dezelfde rechten en plichten als de Israelieten.

En waarom moeten de Israelieten liefdevol met deze medelanders omgaan en hen niet als tweederangs burgers behandelen? Nou, om drie redenen.

1. Vreemdelingen vormen, met de armen, de wezen en de weduwen, het kwetsbaarheidskwartet. Ze zijn de meest kwetsbare groep van de samenleving.

2. De Israelieten moeten zich altijd kunnen inleven in de ‘gemoedsgesteldheid’ van vreemdelingen, want ze zijn zelf ook jarenlang onderdrukt en achtergesteld toen ze in Egypte woonden.

3. En tenslotte: Gods kinderen horen zich altijd te spiegelen aan hun God! En God zegt van Zichzelf, dat Hij de God is die zich om armen, weduwen, wezen en vreemdelingen bekommert.

In Deuteronomium 10 vers 18b en 19 staat het als volgt: De HERE, uw God, neemt vreemdelingen in bescherming en voorziet hen van voedsel en kleding. Ook u moet vreemdelingen met liefde behandelen, want u bent zelf vreemdelingen geweest in Egypte.

De  vraag is dus niet: kennen wij de regels van de Bijbel over hoe je met vreemdelingen omgaat. Na die oproep om vreemdelingen met te behandelen zegt Mozes niet: en hou je daar nu ook aan! De vraag is: kennen wij God als onze Vader? Houden wij echt van Hem en willen we leven zoals Hij het van ons vraagt? Na die oproep om vreemdelingen met liefde te behandelen zegt Mozes: ‘Toon ontzag voor de HERE, uw God, dien Hem en wees Hem toegedaan.’

Wat in Deuteronomium staat, staat ook in de andere boeken van Mozes. Het is een terugkerend refrein, zoals bv. in Leviticus 19: 33+34: Iemand die als vreemdeling in jullie land verblijft, mag je niet onderdrukken. Behandel vreemdelingen die bij jullie wonen als geboren Israëlieten. Heb hen lief als jezelf, want jullie zijn zelf vreemdelingen geweest in Egypte. Ik ben de HEER, jullie God.

Behandel de vreemdelingen die in jullie land wonen en een vaste verblijfplaats hebben als geboren Israelieten. Zo scherp ligt dat als het om onze houding tegenover vreemdelingen gaat. Ben je daarin te herkennen als een kind van je Vader in de hemel? En wil je, als je in het Nieuwe Testament over de Heer Jezus leest, in zijn voetsporen gaan? Ook Hij bekommerde zich om mensen in nood, de vreemdelingen niet uitgezonderd. Denk maar aan de Samaritaanse vrouw (Johannes 4:1-42), de Syrische vrouw (Markus 7:24-30), de Romeinse officier (Matteüs 8:5-13) en de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan (Lukas 10:25-37).Kijkbijbel Barhmarige Samaritaan

Weet je, als het om de houding tegenover vreemdelingen gaat, herinnert God de Israelieten er steeds weer aan, dat ze zelf hebben ondervonden hoe ze als vreemdelingen in Egypte onderdrukt zijn. Maar nu zijn ze bevrijd door God en mogen wonen in het beloofde land.

In het Nieuwe Testament laten Jezus en de apostelen zien wat dat betekent voor ons als christenen vandaag. Wie gelooft is zelf ook vreemdelingen geweest. Als mensen zijn wij nakomelingen van Adam. We hebben  met elkaar de ellende van de wereld over ons heen geroepen. Vervreemd van God, vervreemd van elkaar, vervreemd van onszelf. Maar Goddank, Hij heeft ons niet afgeschreven, maar ons weer opgezocht. De Heer Jezus kwam op aarde. Hij gaf zelfs zijn leven om ons te bevrijden bracht ons terug bij God. “Hij maakt ons leven nieuw, ons hart verandert Hij! Jezus is Heer! Alleluia!” En zo krijgen we een nieuw vaderland terug, een plek waar we altijd terecht kunnen en ons veilig mogen voelen. Bij God Zelf!

Maar christenen hebben bij God geen streepje voor boven heidenen. En Nederlanders hebben we geen streepje voor op alle gastarbeiders en asielzoekers. Integendeel: de HERE wil dat alle mensen Hem leren kennen. Zo plaatst Hij ‘medelanders’ op onze weg zodat ze God niet alleen als Allah, maar als hemelse Vader leren kennen, en Jezus boven Mohammed als zijn enige Zoon en onze Redder en Vriend.

Kijk, omdat God zonder onderscheid naar alle mensen toekomt. En omdat Jezus zelfs aan het kruis nog zijn vijanden vergeeft. Daarom vraagt God van jou en mij om te doen wat Hij ook doet: de vreemdelingen die in ons land wonen tegemoet te treden met liefde. Niet met haat, niet met angst, niet met jaloersheid. Dat vraagt best wel een verandering van ons. Van mij wel in elk geval. Een mentaliteitsverandering. Daar hebben we veel van Gods Geest voor nodig. Juist als het pijn doet, wordt het spannend, wanneer je hoort hoe Paulus je oproept: Volg dus het voorbeeld van God, als kinderen die Hij liefheeft, en ga de weg van de liefde, zoals Christus, die ons heeft liefgehad en Zich voor ons gegeven heeft. 

Ik sluit af met een verhaal. Het is geschreven door iemand die een tijdje geleden stage liep in onze kerk. Ik heb het al eerder op mijn weblog geplaatst, dus als je het wilt lezen, klik op De barmhartige moslima.

Deze overdenking heb ik gehouden tijdens een Middag-Pauze-Dienst in de Bethelkerk te Assen en tijdens een Avondsluiting in ‘De Peelerhof’ in Assen-Peelo. Ik heb ‘m ook als preek gehouden (en dus werd ‘ie ruim 2x zo lang) op zondag 1 februari 2015 met als tekst Deuteronomium 10 vers 18b-19. Als preek is hij na te lezen onder ‘Preken OT’ of onder ‘Tot 10 tellen in geloof’ bij ‘Stap 04’.