Halloween: op een volstrekt willekeurige 30 oktober gaan steeds meer kinderen bij de deuren langs om de bewoners schrik aan te jagen en om snoep te vragen.  Halloween is een uit Amerika overgewaaid fenomeen waarvoor in Nederland al een prima alternatief bestaat: Sint Maarten op 11 november. Over de achtergronden van Halloween heb ik als eens een blog geschreven: ‘Alleen een oen loopt met een pompoen’ geschreven. Maar hier wil ik benadrukken: 

Hang tijdens Halloween een briefje op: ‘Kom met Sint Maarten maar terug’

In Amerika vieren christenen Halloween en combineren het met Hervormingsdag door zich te verkleden als Maarten Luther en koekjes met ‘Sola fide’ en ‘Sola gratia’ uit te delen. Dus schrok Eline de Boo in 2019 (ND 29 oktober) van de negatieve reacties van christenen in Nederland als het om Halloween gaat. Die vindt zij zelfs angstaanjagender dan dat kinderen als pompoen, prinsesje, varkentje of heksje langs de deuren gaan onder het roepen van ‘trick or treat’ – ‘je snoep of je leven’. Daarin lijkt ze wat naïef: Nederland is Amerika niet. In ons land worden de laatste jaren overal Halloween-horrorfeesten georganiseerd. Als christenouder zou ik mijn jonge kinderen niet op deze manier willen laten kennismaken met de wereld van geesten, dood en bloed.

Volgens mij is er in grote delen van Nederland ook geen reden om mee te doen met deze overgewaaide Amerikaanse hype. In de helft van Nederland en België wordt Sint Maarten gevierd. In Groningen, Friesland, Drenthe, de kop van Noord-Holland, Brabant, Limburg en Belgisch Vlaanderen gaan kinderen op 11 november langs de deuren met hun lampion of uitgeholde voederbiet en zingen een liedje om zoveel mogelijk snoep te vergaren. In die gebieden kun je met Halloween gewoon een kaartje op de deur hangen waarop staat: ‘Kom op 11 november met Sint Maarten maar weer terug met een lampion en een liedje, dan krijg je wat lekkers.’

En laat kinderen in de ander helft van Nederland ook snel Sint Maarten gaan vieren. Dan hoeven ze niet meer in gekke, enge en soms zelfs te griezelige vermommingen het voor henzelf onbegrijpelijke ‘trikkortriet’ te roepen. En het klinkt ook veel mooier als je de deur opent om een zesjarige te horen zingen: “Elf november is de dag dat mijn lichtje, dat mijn lichtje; elf november is de dag, dat mijn lichtje branden mag.”

Afbeelding uit het boek ‘Tessel viert Sint-Maarten’ van Marianne Witte (schrijfster) en Monica Maas (illustraties)

Halloween rukt op. Op TV kun je zien hoe kinderen zich als skelet verkleden of zich met bebloede mond en rooddoorlopen ogen laten schminken. En ook sommige volwassenen gaan helemaal op in dit nieuwe fenomeen. Sommige kapsalons varen er wel bij. Bij het zien van al die lugubere beelden kom ik al snel tot de konklusie: Halloween is drie keer niks. Ook vraag ik me in alle ernst af wat voor toegevoegde waarde al die doodsmaskers enz. hebben voor de kinderen die op dit feest met een uitgesneden verlichte pompoen langs de deuren gaan om daarmee wat snoep op te halen.

Nu zijn er christenen, die Halloween heel erg occult en satanisch vinden. De vereniging Bijbel & Onderwijs heeft bijvoorbeeld een brochure uitgegeven met als titel ‘Halloween, mij niet gezien’. Die brochure is digitaal te lezen zien op http://bijbelenonderwijs.nl/occult-en-licht/3979/. Daarin staat, dat de pompoen van Halloween vroeger bij de Kelten symbool stond voor de dolende ziel en gebruikt werd door mensen die sympathieën hadden voor satanisten. Halloween is een poging om de Keltische goden te doen herleven en wie met Halloween snoepjes uitdeelt aan kinderen die verkleed met een pompoen aan de deur staan, brengt in feite een offer aan de afgoden en komt in kontakt te staan met boze geesten. Dan ga je in tegen wat Paulus tegen de christenen in Korinte zegt: “Heidenen offeren aan demonen en niet aan God, en ik wil niet dat u één wordt met demonen.” (1 Kor. 10:20).

Dit vind ik moderne bangmakerij. Zo schrijft de Bijbel toch niet over de invloed van de duivel. Mozes waarschuwt de Israelieten in Deuteronomium 18:9-15 er nadrukkelijk voor, om geen kontakten te leggen met geesten om signalen te ontvangen over hoe jouw toekomst eruit zal zien of om te horen hoe het met je overleden moeder is. Dan stel je namelijk je vertrouwen op iemand anders dan op God Zelf, die mij heeft laten weten, dat Hij via Jezus en in de Bijbel tot mij spreekt. Als ik dan toch te rade ga bij vage raadplegers en wazige adviseurs, maak ik mij schuldig aan occulte vormen van afgoderij, waarvan Mozes in Deut. 18:14 nadrukkelijk zegt: ‘U moet volledig op de HERE, uw God, gericht zijn. Ook al luisteren de volken in het land dat u in bezit zult nemen wel naar wolkenschouwers en waarzeggers,  ú heeft de HEER, uw God, dat verboden.’

Maar occultisme is niet, dat je overal achterdochtig de afkomst van moet uitpluizen of het misschien in een ver verleden oorspronkelijk gebruikt werd om boze geesten op een afstand te houden (voor meer voorbeelden: zie mijn preek over Deut 18:13-15 onder ‘Preken – OT’  of klik hier). En dus laat je je vandaag de dag nog steeds in met boze geesten, als je meedoet met Halloween. Onzin, denk ik dan. Want wat kan een pompoen mij doen? Het ergste van Halloween is niet, dat het occult zou zijn, maar dat het als amerikanisme in de plaats van ons eigen Sint Maarten komt, net zoals die geëmigreerde bolle-buik-Sinterklaas die tegenwoordig 20 dagen te laat met het verkeerde vervoermiddel de echt Sint concurrentie aandoet.

In het Nederlands Dagblad van 29 oktober 2019 vindt Eline de Boo de reakties van christenen griezeliger dan Halloween zelf (lees hier). Ze heeft in Amerika gewoond, ze zegt zelfs: ‘Terecht wordt er in verband met Halloween gewaarschuwd je verre van het occulte te houden’, maar verder is Halloween gewoon een vrolijk kinderfeest waar je je kinderen met een gerust hart aan mee kunt laten doen. En dus kan je kind zich verkleden als Maarten Luther en kun je zelf koekjes met ‘Sola Fide’ en ‘Sola Gratia’ gaan uitdelen. Ik vind dat in de Nederlandse setting erg overdreven, net als aantal jaren geleden de suggestie dat je lolly’s met een kaartje ‘Jezus is het licht van de wereld’ of ‘Jezus is sterker dan de dood’ kunt gaan uitdelen. Op zich is dit natuurlijk leuk en aardig bedacht en zeker beter dan het advies van Bijbel & Onderwijs om kinderen met Halloween hun waarschuwende folder mee te geven. Maar voor mij persoonlijk is de lol van dit overgewaaide cultuurfeest er wel af nu het zulke lugubere trekken gekregen heeft zoals ik op TV zag. Als je je bewust bent van de heidense oorsprong van het feest en op je laat inwerken wat het met kinderen doet als ze op deze manier kennismaken met de wereld van geesten, bloed en dood, zou ik als christenouder tot de conclusie komen: hier laat ik mijn kinderen niet aan meedoen en zelf doe ik ook niet mee aan deze overgewaaide Amerikaanse hype.

Ik heb een veel beter idee! Laat de rest van Nederland ook Sint Maarten gaan vieren! Immers: ‘Elf november is de dag dat mijn lichtje, dat mijn lichtje; elf november is de dag, dat mijn lichtje branden mag.’ En in die delen van het land (zoals Groningen, Drenthe, West-Friesland, Texel, Noord-Brabant, Limburg en Belgisch Vlaanderen) waar de kinderen met Sint Martinus altijd al langs de deuren gaan met hun lampion of uitgeholde voederbiet is het helemaal makkelijk. Hang met Halloween een kaartje op de deur waarop staat: Kom op 11 november met Sint Maarten maar weer terug met een lampion en een liedje, dan krijg je dan wat lekkers. Want alleen een oen loopt in gebieden waar Sint Maarten gevierd wordt met een pompoen.

Hoewel: sinds wij weer in Assen wonen, krijg ik echt de kriebels van het meest afgrijselijkste Sint-Maartenlied dat ik ooit gehoord heb, namelijk: Mickey Mouse ging met z’n lichtje lopen, alle deuren vlogen open, Mickey Mouse zei ‘dank u wel’ en ging snel naar de volgende bel.’ Aarrgghh … zelfs Sint Martinus is door Walt Disney verpest! Doe mij maar een echt Sint Maarten liedje. Zoals deze, uut Grunnen:

Mien lutje lanteern, ik zai die zo geern.

Doe daanst deur de stroaten, dat kenst ja nait loaten.

Mien lutje lanteern, ik zai die zo geern.

Mien lutje lanteern, ik zai die zo geern.

Vandoag gai ik lopen, mien laidje verkopen.

Mien lutje lanteern, ik zai die zo geern.